Орхон аймаг БНСУ-ын Сүнчон Үндэсний их сургуультай оюутны тэтгэлэгт хөтөлбөрийг хамтран хэрэгжүүлж байна. Тэтгэлэгийн хоёрдугаар шатанд тэнцсэн 11 хүүхэд энэ сарын 1-нд сургуулиа зорьж, хэлний бэлтгэлийн хичээлээ эхлүүллээ. Тус сургуулийн Олон улсын харилцаа, боловсролын төвийн  дарга, профессор Seo Kang seok-той хамтын ажиллагааны талаар ярилцлаа. 

-Хэлний тэтгэлэгт хөтөлбөрт тэнцсэн хоёрдугаар ээлжийн хүүхдүүд ээ хүлээн авлаа. Юуны өмнө таны сэтгэгдлийг сонсмоор байна. 
-Баярлалаа. Та бүхэн сайн явж ирэв үү. Нэгдүгээр ээлжийн хүүхдүүд маань өнгөрсөн есдүгээр сард ирээд хичээлдээ шамдан суралцаж байна. Өнөөдөр /2025.12.01/  хоёрдугаар ээлжийн хүүхдүүд маань ирж, анхны хичээлдээ суулаа. Оюутнууд аа маш их хүлээлээ. Цоо шинэ орчин, шинэ соёл, шинэ найз нөхөд, шинэ амьдрал нь эхэлж байна. Орхон аймаг, Эрдэнэт хотоос тэтгэлэгт хөтөлбөрт тэнцсэн хүүхдүүдийг Солонгос улсад суралцах  хугацаанд   бид яг л аав, ээж шиг нь анхаарал халамж тавих болно.

Сургалт болон амьдрах явцат нь тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэхэд нь анхаарч бүхий л талаар дэмжлэг үзүүлнэ.  Тиймээс бидэнд  итгээд хүүхдүүд ээ даатгаарай, сэтгэл амар байгаарай гэж аав, ээжүүдэд нь Орхон аймгийн удирдлагуудад  хэлмээр байна. Мөн маш олон хүний итгэлийг тээж, өөр өөртөө зорилго тавин ирсэн хүүхдүүддээ хичээл, номдоо шамдан сайн суралцаарай, Та бүхнийг том боломж, сайхан ирээдүй хүлээж байгаа шүү гэж хэлмээр байна. 
Миний хувьд Сүнчон хотын Үндэсний их сургууль, Орхон аймгийн энэхүү хамтын ажиллагааг хүүхэд залуусын боловсролд  хөрөнгө оруулалт хийсэн чухал алхам гэж харж байгаа. 

-Хамтын ажиллагааны хүрээнд Орхон аймгийн хүүхэд, залуучуудад  ямар боломжийг олгож байна вэ?
-Хамтын ажиллагааны гэрээнд тусгасан  зүйл  заалтыг хоёр тал хариуцлагатайгаар  биелүүлээд явж байна. Орхон аймаг тэтгэлэгт хөтөлбөрт тэнцсэн хүүхдүүдийн сургалтын төлбөрийг,  манай сургуулиас дотуур байр болон хоолны зардлыг нь хариуцаж   байгаа. Өөр бусад  орны  хүүхдүүдэд ийм боломжийг олгодоггүй.

Энэ бол зөвхөн хамтын ажиллагааны хүрээнд Орхон аймаг, Эрдэнэт хотын хүүхдүүдэд олгож буй бодит дэмжлэг юм. Мөн Орхон аймгийн хүүхдүүддээ зориулаад нэмэлтээр соёлын хөтөлбөрт хамрагдах, сонгосон мэргэжлийнхээ дагуу дадлага хийх боломжоор нь хангах гэх мэтчилэн нэмэлт хөтөлбөрүүд бий. Манай сургууль жилд хоёр удаа элсэлт авдаг. Энэ удаад Орхон аймгаас тэтгэлэгт хөтөлбөрт тэнцсэн хоёрдугаар ээлжийн хүүхдүүддээ зориулаад шинэ анги нээсэн. Бусад орны хүүхдүүдэд энэ боломжийг үзүүлэх боломжгүй. Өөрөөр хэлбэл,  Орхон аймгаас ирсэн хоёрдугаар элсэлтийн хүүхдүүд богино хугацаанд эрчимжүүлсэн хөтөлбөрөөр хэлний бэлтгэлийн хичээлээ үзэж эхэлснээрээ  онцлогтой.

-Хүүхдүүдийн  хичээл зүтгэлээс цаашдын олон зүйл шалтгаална. Есдүгээр сард ирсэн хүүхдүүд маань хэр суралцаж байна вэ? 
-Манай  сургуульд 10 гаруй улсын 550  гадаад оюутан суралцаж байна. Үүн дотроос Монгол оюутан хамгийн их нь буюу 100  гаруй оюутан суралцаж  байна. Монгол оюутнуудын хувьд бие даан суралцах чадвар сайтай, багш нарын үгийг сайн хүлээж авдаг зан чанартай. Энэ байдал нь багш нарт  хичээл ороход төвөггүй байдаг. Хүүхдүүдээсээ  их юм шаардахаас илүүтэй одоогийнх шигээ хичээл, сургуулийнхаа үйл ажиллагаанд идэвхтэй сайн оролцож, цагийн юмыг цагт нь хийгээрэй  гэж хүсмээр байна. 

-Хүүхдүүдийн сургалтын чанарыг харгалзан  үзэж байгаад хөтөлбөр цаашид үргэлжлэх  эсэхийг шийднэ. Өөрөөр хэлбэл, ирэх жил шинэ элсэлт авахгүй. Энэ талаар Та ямар бодолтой байна вэ? 

-Хүүхдүүдийн  сэтгэл ханамж болон сургалтын амжилтаас шалтгаалан хөтөлбөрийг цааш үргэлжлүүлэх эсэхийг шийднэ гэдэг  хамгийн зөв асуудал. Манай сургууль ч гэсэн  Орхон аймгийн энэхүү байр суурьтай санал нэг байгаа. Оюутнуудынхаа сэтгэл ханамжийг өндөр байлгахын тулд сургалт болон хичээлээс гадуурх үйл ажиллагаа, амьдрах орчинд их анхаарч байна. Хамтын  ажиллагаагаа  үр дүнтэй байлгахын тулд аль аль талаас хичээж ажиллах нь зүйтэй. Бусад сургуулиас манай сургуулийн ялгарах онцлог давуу тал нь улсын сургууль,  гадаад оюутнуудаа бүхий л талаар нь дэмжиж, зөвлөн туслах үйлчилгээг үзүүлдэг.

 БНСУ-ын Боловсролын яамнаас зарласан “Glocal university 30 хөтөлбөрийн эхний 10-т манай сургууль шалгарч 100 тэрбум вонын санхүүгийн дэмжлэг авсан. 100 их дээд сургууль өрсөлдсөнөөс эхний 30 сургуулийг шалгаруулж, 30 дотроосоо манай сургууль 10-т жагссан. 

Хамгийн том шалгуур үзүүлэлт нь гадаад хамтын ажиллагаа, гадаад оюутнууд руу чиглэсэн үйл ажиллагааг нь харгалзан үзсэн. БНСУ-д төв суурин бүсэд төвлөрөл ихтэй. Clocal 30 хөтөлбөр нь орон нутгийн их сургуулиудын чадвар, дэд бүтэц, хүний нөөцийг бэхжүүлж, бүс нутгийн тэнцвэртэй хөгжлийг дэмжих зорилготой юм.   Энэхүү санхүүжилтыг авснаар бид гадаад оюутнуудын сургалтын болон амьдрах орчин, хичээлээс гадуурх хөгжлийн хөтөлбөрийг олноор хэрэгжүүлж байна. 

Мөн Сүнчон хотыг  амьдрахад хамгийн таатай хот гэдэг.  Сургуулийн орчинд аюулгүй байдал хангагдсан. Хичээллэх, амьдрах орчин сайтай, цэвэрхэн. Тэр ч утгаараа хүүхдүүд маань хичээлдээ шамдан суралцах боломжоор бүрэн хангагдсан гэж хэлж болно. 

-Оюутнуудын  цагийн ажил хийх боломжийн талаар? 
-Гадаад оюутнуудын ажил эрхлэлтийн талаар сургуулиас тогтоосон ямар нэгэн дүрэм журам байхгүй. Солонгос улсын Боловсролын яам болон гадаад хэргийн яамнаас ажил эрхлэлтийн зохицуулалтыг гаргасан байдаг. Үүний дагуу оюутнууд хичээлээс гадуур хэдэн цаг ажиллах боломжтой вэ гэдгийг шийддэг. Манай сургуулийн хувьд хичээлийн бус цагаар хуулийн хүрээнд зөвшөөрөл аваад ажиллахыг зөвшөөрнө. Сайн дүнтэй хүүхдүүдэд илүү олон цагийн ажил хийх боломж бий.  Гэхдээ Солонгост ирээд зургаан сарын дотор ажил эрхлэх боломжгүй. Үүнээс дээш хугацаа өнгөрсний дараа ажил эрхлэхийг хүсвэл Гадаад хэргийн яамнаас тогтоосон дүрэм, журмын дагуу зөвшөөрлөө аваад цагийн ажил хийх боломжтой. Сургуулийн зүгээс оюутнууд аа суралцах хугацаанд нь ажлын байраар хангах боломжтой.  Сургалтын алба бүрт туслах ажилтан хэрэгтэй байдаг. Үүнд оюутнууд маань хичээлээс бусад цагаар ажиллах боломжтой. Манай гадаад харилцааны газарт 12 оюутан хичээлийнхээ бусад цагаар туслах ажилтны цагийн ажил хийж байна.  

Мэдээллийн төв