.... “Сайн байцгаана уу? Хүүхдүүдээ өнөөдрийн ангийн ажлыг сурагч Акерке би удирдан явуулна. Өнөөдрийн Ангийн ажлын сэдэв сурагч бидний цүнхний жингийн тухай” гэсээр Орхон аймгийн VI  сургуулийн 2а ангийн сурагч М.Акерке хичээлээ эхлүүлэв.  Тэр өнөөдөр 40 минутын турш хурлын удирдагч, чиглүүлэгчээр ажиллах бол хурлын туслагчаар сурагч М.Баяржаргал, М.Мөнххүслэн нар ажиллаж бусад сурагчидтайгаа сэдвийн хүрээнд өөрсдийн санааг илэрхийлж, дүгнэлт гарган ярилцах юм. 

      Ийм нэг “Ангийн ажил”-ын 40 минутад багш, сурагчид  нэг сэдвийн хүрээнд асуудал дэвшүүлж ярилцаж байгаа  үйл ажиллагаанаас энэхүү сурвалжилгыг бэлтгэлээ. 
 “Ангийн ажил”-ын 40 минутад багш биш хүүхдүүд хичээлийг удирдаж  хүүхэд бүр өөрийн бодлоо чөлөөтэй илэрхийлж,  бусадтайгаа хуваалцан   ярилцаж байгаа нь сонирхол татав. 

Жишээ нь...
 Цүнхээ  үүрээд хэвтсэн  Навчаа охины  зургийг хурлын удирдагч сурагч М.Акерке бусад сурагчдад үзүүлэн  “Энэ хүүхэд яагаад хэвтсэн байна вэ. Сурагч Цэлмүүний бодлыг соньё” гэж асуув. Сурагч Цэлмүүн миний бодлоор цүнхээ даахгүй хэвтсэн байна. Хүнд цүнх үүрэхгүйн тулд хэрэглэхгүй зүйлсээ үлдээх хэрэгтэй” гэж хариулав. Өөр нэг сурагч “Цүнхээ даахгүй  болохоор ядраад хэвтсэн байна” гэсээр хариулт цааш хөврөв...  Биенээсээ том хүнд цүнх үүрэх нь эрүүл мэндэд ямар сөрөг нөлөөтэй болохыг, хүнд цүнх үүрэхгүйн тулд ямар үйлдэл хийх ёстой талаарх мэдлэг 2а ангийн сурагчдад мартагдахааргүй үлдсэн нь лавтай.   

Мэдлэг гэхээс илүү нийгмийн харилцаанд хүүхдүүдээ багаас нь бэлтгэж, өөрийгөө илэрхийлэх чадварыг суулгаж байгаа нь үр дүн юм

Эндээс ажиглагдсан нэг зүйл нь хүүхэд бүр төвлөрч, хэн нэг сурагч өөрийнх нь нэрийг дуудахад түгдчиж гацалгүйгээр өөрийн санаа бодлоо чөлөөтэй илэрхийлж, 2а ангид дуугүй зогсох  нэг ч хүүхэд байсангүй. 
     Энэ бол  ЗДТГ-аас өрнүүлж буй "Соёлыг түгээе" аяны хүрээнд Япон улсын боловсролын ТОККАЦУ арга зүйг Орхон аймагт нэвтрүүлж, туршиж эхэлсэн хоёр дахь сарын хичээлийн нэг цаг юм. 
Аймгийн ЗДТГ-аас Япон улсын багш Ёшихиро Огавад хүсэлт тавьсаны үндсэн дээр тэрээр сайн дураар манай аймгийн бага боловсролын 35 багшид өөрийн улсын боловсролын онцлог ТОККАЦУ арга зүйн талаар 5 удаагийн сургалт явуулсан юм. Сургалтын дараа ангидаа хэрэгжүүлж байгаа үйл ажиллагаан  дээр зөвлөн туслах арга зүйг өгч ажилласны үр дүн нь VI сургуулийн 2а ангийн сурагчдын хичээлдээ оролцох оролцоо, өөрийгөө бусдад илэрхийлэх чадвараас харагдаж байлаа. 

     ТОККАЦУ гэдэг нь тусгай хөтөлбөр гэсэн утгатай үг юм. Багш тэг ингэ гэж заах биш харин чиглүүлж сурагчдын оролцоонд тулгуурлан харилцан ярилцдаг боловсролын арга зүй.
2а ангийн багш З.Гэрэлмаа “Энэ арга зүйгээр хичээл орж байгаа дөрөв дэх долоо хоног. Эвээ ололцохгүй үе  байсан ч Ёшихиро Огава багшийнхаа тусламж дэмжлэгтэйгээр одоо багш, сурагчид бид учраа олсон. Энэ арга зүйг туршиж хэрэгжүүлсний бодит үр дүн нь манай ангийн сурагчид өөрийгөө бүрэн дүүрэн илэрхийлэх чадвартай болсон. Ямар ч сэдвийн хүрээнд хоорондоо  ярилцаж, шийдлээ илэрхийлэх хэмжээнд хэл яриа нь хөгжсөн. Мэдлэг гэхээс илүү нийгмийн харилцаанд хүүхдүүдээ багаас нь бэлтгэж, өөрийгөө илэрхийлэх чадварыг суулгаж байгаа нь үр дүн юм” гэлээ. 

Ерөөс “Ангийн ажил”-ын 40 минутад хүүхэд өөрийгөө илэрхийлэх, бусад нөхдөө  сонсох, бусдыг ойлгох чадварт суралцаж байна. 
Япон улсын ТОККАЦУ сургалтын арга зүй нь өмнө нь манай улсад хэрэгжүүлж  байсан “Амьдрах чадварт суралцах” арга зүйн хөтөлбөртэй ижил төстэй болохыг бага бангийн багш З.Гэрэлмаа онцолж байв. 

Өөр нэг сургуулийн бага анги  “Найз нөхдөөрөө эвтэй хамт олныг бүрдүүлье” гэсэн сэдвийн хүрээнд “Ангийн ажил”-ын цагаа удирдан явуулжээ. Ингэхэд багшийнх хүүхдүүддээ  захиж хэлмээр байсан үг хүүхдүүдээс өөрсдөөс нь гарч, шийдлийг хамтдаа эрэлхийлж байсан нь миний хүлээсэн хүлээлт байлаа гэж Ёшихиро Огава багш бахдан ярьсан юм. 
Багш нэг алхам хойш сууж, хүүхдүүд арван алхам урагшилж буй 40 минутад бяцхан сурагчид маань  хүн болох төлөвшлөө олж, нээлттэй, бусдыг сонсдог Монгол Улсын иргэн болох сууриа бат бөхөөр тавьж байна. 

Мэдээллийн төв