Орхон аймгийн Засаг даргын 2016-2020 онд хэрэгжүүлэх Үйл ажиллагааны хөтөлбөр, төлөвлөгөөнд 18 дэд хөтөлбөр хэрэгжүүлэхээр тусгасан. Үүний нэг нь хүний хөгжлийн тулгуур үзүүлэлтүүдэд чиглэсэн “Эмч” дэд хөтөлбөр юм.

Орхон аймгийн эрүүл мэндийн салбарт 1522 эрүүл мэндийн ажиллагсад 136 эрүүл мэндийн байгууллагад ажиллаж байна. 10000 хүн тутамд 28 их эмч, 54 эмнэлгийн дунд мэргэжилтэн оногддог. Нийт эрүүл мэндийн ажиллагсдын 8,3 хувь нь анхан шатны эрүүл мэндийн байгууллагад, 33.3 хувь нь хоёр дахь шатлалын эрүүл мэндийн байгууллагад ажилладаг.

Ингээд “Эмч” дэд хөтөлбөрийн талаар Орхон аймгийн ЗДТГ-ын Нийгмийн бодлогын хэлтсийн Эрүүл мэндийн асуудал хариуцсан мэргэжилтэн А.Өнөржаргалтай ярилцлаа.

- “Эмч” дэд хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх болсон гол үндэслэл юу вэ?

- Аймгийн хэмжээнд Эрүүл мэндийн салбарын нийгмийн асуудал, мэргэжил дээшлүүлэх сургалт гэх мэт зүйлсэд чиглэсэн хөтөлбөр ер байгаагүй. Үндэсний хөтөлбөр хэрэгжиж байсан ч хэрэгжилтийн хугацаа нь дууссан тул “Эмч” дэд хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх зайлшгүй шаардлага тулгарсан. Хэдийгээр “Эмч” нэрийн доор хэрэгжиж буй хөтөлбөр боловч аймгийн эрүүл мэндийн салбарт чиглэгдсэн бодлогын баримт бичиг юм. Тус хөтөлбөр 2017 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдөр  ИТХ-ын хуралдааны 6/04 тоот тогтоолоор батлагдсан. Гурван зорилтын хүрээнд 31 арга хэмжээ төлөвлөгдсөн. 

- “Эмч” дэд хөтөлбөрийн гол зорилго юу вэ?

- Орхон аймгийн эрүүл мэндийн салбарт ажиллаж буй эмч, эмнэлгийн ажилтны мэдлэг чадвар, ёс зүйн төлөвшлийг сайжруулах, гадаад харрилцааг нээлттэй түвшинд хүргэх, орчин үеийн эмчилгээ оношлогоо, тоног төхөөрөмжийг ашиглах арргад цаг алдалгүй суралцах нөхцөл боломжоор хангах, шине технологи арга барилыг орон нутагт нутагшуулах, орчин үеийн эмчилгээ, оношлогооны аргыг эх орондоо нэвтрүүлэх хүний нөөцийг цогцоор нь бэлтгэх арга хэмжээг тодорхой үе шаттай хэррэгжүүлэх, эрүүл мэнд, нийгмийн асуудлыг дэмжих, хүний нөөцийн тогтвортой байдлыг хангахад чиглэгдэж байгаа.  

- 2017 онд энэхүү хөтөлбөрийн хүрээнд ямар ажлууд хийгдэхээр төлөвлөгдөөд байна вэ?

- 2017 онд орон нутгийн зүгээс 126 сая төгрөг батлаж өгсөн. Эмч нар маань өөрсдөө эрсдэлтэй орчинд ажилладаг. Тийм ч учраас янз бүрийн өвчний халдвар авах тохиолдол гардаг. Иймээс эрүүл мэндийн салбарын 40-өөс дээш насны 700 ажилтанг “Медипас” эмнэлэгт эрүүл мэндийн шинжилгээнд хамруулахаар бэлтгэл ажлыг хангаж байна. Эрүүл мэндийн салбарын 7 ажилтан, ахмадууд одоогоор хорт хавдар өвчтэй байна. Эдгээр хүмүүст бас тодорхой хэмжээний эмийн зардлын дэмжлэг үзүүлсэн. Эмч эмнэлгийн ажиллагсдыг сүрьеэгийн сорил, элэгний B, C илрүүлэх шинжилгээнд бүрэн хамруулсан. Мөн мэргэжил дээшлүүлэх сургалт зохион байгуулах, гадаад харилцааг өргөжүүлэх чиглэлээр ажиллаж байна. 

- Шинэ технологи арга барилыг нутагшуулах чиглэлээр хэрхэн ажиллаж байна вэ?

- “Элэгний вирусгүй Эрдэнэт хот” аяны хүрээнд Аймгийн Засаг даргын 2017 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдрийн А/263 тоот захирамж гараад “Элэгний В вирусийн халдваргүй нярай” төсөл хэрэгжүүлэх болсон. Үүнд зарцуулахаар 35 сая төгрөг батлагдсан. Элэгний В вирусийн халдвартай эхээс В вирусийн халдвартай хүүхэд төрөх магадлал 70-90 хувь байдаг. Энэ нь элэгний В вирустэй эхээс нярайд халдвар дамжихаас сэргийлж, төрсний дараа 24 цагийн дотор хепатитын В вирусийн вакциныг  Иммуноглублинтай хавсарч хэрэглэн дархлаажуулах юм. Одоогоор зөвхөн Эх, хүүхдийн эрүүл мэндийн үндэсний төв, “Гурван гал” эмнэлэгт эцэг эхчүүд нь өөрсдөө мөнгөө төлөөд хийлгэдэг. Иммуноглобулин нь нярайг өвчин үүсгэгчээс хамгаалах хосгүй чанартай молекул юм. Зарим халдварын эсрэг хамгийн эхний хамгаалах механизм болж байдгаараа онцлогтой. Түүнийг эмчилгээний болон урьдчилан сэргийлэх журмаар хэрэглэдэг. Ингэснээр эсийн дархлааны урвалыг идэвхжүүлэх үйлдэл үзүүлдэг дархлаа эмчилгээний бэлдмэл. Тэгвэл ганцхан манай аймагт анхлан түүний зардлыг орон нутгийн төсвөөс хариуцахаар боллоо. Жилд манай аймагт дунджаар 2800 эх төрдөг. Эдгээр эхчүүдийн 10-11 хувь нь В вирусийн халдвартай байх магадлалтай тул бид хүүхдийг нь вирусийн халдвараас хамгаалах үүднээс ийнхүү орон нутгийн төсөвөөр шийдвэрлэж байна.

- Эрүүл мэндийн салбарын хүний нөөцийн тогтвортой байдлын талаар ямар арга хэмжээ авч ажиллаж байна вэ?

- Энэ оны эхний хагас жилийн байдлаар эмнэлгийн ажилчдын урамшууллыг шийлдвэрлэж байна. Тухайлбал, томуу томуу төст өвчний идэвхжилтийн үед бид “Өрхийн эрүүл мэндийн төв”-ийн эмч, сувилагч нарыг уртгасгасан цагаар болон амралтын өдрүүдэд ажиллуулсан. Үүнд 37 сая төгрөгийн урамшууллыг шийдвэрлэж өгсөн. Гавъяат эмч нарын баг 1262 ахмад настанд дотор, мэдрэл, чих хамар хоолой, мэс засал, эмэгтэйчүүдийн чиглэлээр үзлэг зохион байгуулсан. Энэ эмч нарт 3 сая төгрөгийн дэмжлэг үзүүллээ. Эмч эмнэлгийн ажиллагсдыг сурч боловсроход нь мөн дэмжлэг үзүүлж байна. Үүний нэг жишээ бол мөн манай аймаг бусад аймаг орон нутгаас түрүүнд эрчүүдийн эмч, болон кабинеттай болох зорилт тавиад хэрэгжих шатанд явж байна. Энэ чиглэлээр нэг эмчийг сургалтанд явуулж, мэргэжлийг нь дээшлүүлэх, кабинетийг нь тохижуулах зэрэгт 15 сая төгрөг төсөвлөөд байна. 

- “Эмч” дэд хөтөлбөрийг хэрэгжүүлснээр ямар үр дүнд хүрэх вэ?

- Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ сайжирч, эрх зүй болон нийгмийн дэмжлэгт орчин бүрдэх, эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний тогтолцоо бэхжиж, тусламж  үйлчилгээний чанар хүртээмж нэмэгдэнэ. Мөн эмч нар тогтвор сууршилтай ажиллах, эмнэлэг шинэлэг сүүлийн үеийн багаж тоног төхөөрөмжөөр хангагдах,  шинээр дэвшилтэт технологи  нэвтрэх, эм, эмнэлгийн хэрэгслийн чанар аюулгүй байдал, хангамж хүртээмж нэмэгдэн, эмийн зохистой хэрэглээ төлөвших зэрэг тодорхой үр дүнд хүрнэ. 

Мэдээллийн төв