Орон  сууцанд  хууль зөрчин өргөтгөл барьж буй асуудлаар ЗДТГ-ын Хөгжлийн бодлого, төлөвлөлт, хөрөнгө оруулалтын хэлтсийн Барилга, инженерийн шугам сүлжээ хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Р.Галбаатараас дараах асуултад хариулт авлаа.

-Орон сууцанд зөвшөөрөлгүйгээр өргөтгөл барих зөрчилд  хууль эрх зүйн хувьд ямар арга хэмжээ авдаг вэ?

-Орон  сууцны дотор болон гадна даацын хана хийцийг эвдэх, нүх хаалга гаргах, гадна ханын цонхийг хаалга болгон өөрчлөхийг  хориглосон захирамж 2007 онд гарсан байдаг. Тухайн үеийн аймгийн Засаг дарга Г.Шархүүгийн гаргасан 415 дугаартай уг захирамж өнөөг хүртэл хүчин төгөлдөр хэрэгжиж  байгаа.

Ялангуяа энэ зөрчил баяр наадмын өдрүүдийн урт хугацааны  амралтаар их гардаг.  Орхон аймгийн угсармал  орон сууцны хийцлийг өөрчилж өргөтгөл хийснээр үүсэх сөрөг нөлөөллийн судалгааг   2007 онд “Реконстракшн” төвөөс гаргасан байдаг. Өөрөөр хэлбэл, Эрдэнэт  хотын хуучны угсармал орон сууцанд өргөтгөл барьж болохгүй гэсэн судалгааг дүгнэлттэй нь гаргасан. Өргөтгөл хийснээр үүсэх сөрөг нөлөөлөл нь барилга байгууламжийн насжилт болон тогтвортой байдалд нөлөөлөх, оршин суугчдын аюулгүй байдал зөрчигдөх, инженерийн шугам сүлжээнд ачаалал үүсэх,  галын аюулгүй байдал зөрчигдөж, гадна инженерийн шугам сүлжээнд засвар хийх боломжгүй болох зэрэг шалтгааныг хэлж болно. Тиймээс иргэд, аж ахуйн нэгж байгууллагууд хууль зөрчсөн үйлдэл гаргахгүй байх цаашлаад өөрийн болоод бусдын эд хөрөнгө, эрүүл мэндэд ноцтой хохирол учруулахгүй  байхыг анхаарах хэрэгтэй юм. Хэрэв хууль зөрчсөн бол Зөрчлийн тухай хууль бусад холбогдох хуулиудаар  арга хэмжээ авна.

-Эрдэнэтийн хуучны барилгууд ямар хийцлэлээр хийгдсэн бэ?

-Эрдэнэтийн хуучны барилгуудыг том, том хавтгайлжийг угсралтын нарийвч буюу төмөр металл хийцүүдэд гагнаад хавтан хооронд бетон цутгаж цулжуулж хийсэн. Үүн дотор байгаа хана хашлага хийцүүд ерөнхийдөө барилгын хөшүүн чанарыг хадгалдаг гэсэн үг юм.

Орон сууцыг  дотор нь  орон сууцны барилга, олон нийтийн барилга гэж хоёр ангилдаг. Олон нийтийн барилга нь үйлчилгээ явуулах зориулалттай барилга бол орон  сууцны барилга нь хүн амьдрахаар зориулагдсан барилгыг хэлдэг. Тухайн орон сууцны барилгын  үндсэн даац, хийц, анхны зураг төслөөс өөрчилж нэмэлт ачаалал өгөхийг Орон сууцны тухай хуулиар хориглосон байдаг.  Эрдэнэтийн угсармал байшингууд газар хөдлөлтийн үед эрсдэлтэйд тооцогддог. Өнөөдөр, маргааш биш юм аа гэхэд хожим гарах эрсдэлээс сэргийлэх ёстой. Тухайн байрыг ус, дулаан, цахилгаан, холбоо зэргээг хангасан инженерийн шугам сүлжээ байрнаас 6 метр зайд  газар доор байдаг. Иргэд үүний мэдэхгүй тухайн байгуулмж дээр өргөтгөл хийдэг. Ашиглалтын явцад тухайн шугам сүлжээнд эвдрэл гэмтэл гархад засварлах боломжгүй нөхцөл үүснэ.

-Өргөтгөлөөс гадна дотор ханаа нурааж  арка гаргаж, өрөө  нийлүүлдэг. Энэ бас барилгын даацад нөлөөлж байна гэсэн үг үү?

-Тэгэлгүй яахав. Дотор хана буулгах, угаалгын  өрөө болон нойлын өрөөг нэгтгэх, гал тогооны өрөөг томсгох зэрэг нь барилгын даацад нөлөөлдөг. Гадна хананд байрлах цонхыг хаалга болгох аль эсвэл ханыг нурааж өргөтгөл барьснаар хүчтэй газар хөдлөлтийн үед нүхэлсэн хана нурахад тэр барилга байшин бүхэлдээ нурах эрсдэлтэй юм. Гал тогоо, зочны өрөө хоорондын  ханыг буулгаж засвар хийдэг  нь маш аюултай.

Гал тогоо, том өрөөний хоорондох ханыг нурааж арка гаргаж өөрчилсөн бол тухайн ханыг заавал хүчитгэх шаардлагатай. 

Мэдээллийн төв