Эрдэнэт хотыг дулаанаар хангадаг техникийн усны нөөцийн шугам 2002 онд ашиглалтад орсон. 23 дахь жилдээ ашиглаж буй уг шугамыг энэ онд орон нутгийн төсвийн  5.3 тэрбум төгрөгийг хөрөнгө оруулалтаар шинэчилнэ. Гүйцэтгэгч компаниар “Ахин Ундрах” ХХК шалгарч ажил эхлүүлэх бэлтгэлээ хангаж байна. Энэ талаар "Эрдэнэтийн дулааны цахилгаан станц" ТӨХК-ийн ерөнхий инженер Б.Сурмаахоролтой ярилцлаа. 

-Техникийн усны нөөцийн  шугам гэж ямар шугам бэ? 
-Техникийн усны нөөц шугам гэдэг нь  “ЭДЦС” ТӨХК-ийн технологийн хэрэгцээний усыг хангадаг ф325 мм-ийн голчтой 5.4 км урттай  шугам  юм.  Анхны техникийн усны шугам 1986 онд ашиглалтад орж 1997,1998 оны үед   хоёр шугам актлагдсан. Үүнээс хойш өнөөдөр  ашиглаж байгаа шугамыг 2002 онд шинэчилж ашиглалтад оруулснаар нөөц шугамгүйгээр дангаараа 23 дахь жилдээ ажиллаж байна.  Станцын үйл ажиллагааг тасралтгүй явуулдаг гол хүчин зүйл нь нүүрс, ус байдаг. Нийт хэрэглээний зардлын 7 хувийг ус, 40 хувийг нүүрс эзэлдэг. Тиймээс хотыг бүхэлд нь дулаанаар хангадаг хамгийн гол шугам гэж хэлж болно. Эрчим хүчний зохицуулах хорооны 53 дугаар тогтоолоор халаалтын болон хэрэглээний усны шугам, хоолойн ашиглах журмыг 25 жилээр тогтоосон байдаг.  

-Өнөөгийн нөхцөл байдал ямар байна вэ?
-Сүүлийн жилүүдэд техникийн усны нөөц шугамд гарах гэмтэл, аваарын тоо ихсэж, зай нь ч ойртох болсон. Өнгөрсөн өвөл 4 удаа, тэрний урьд өвөл 6 удаагийн гэмтэл гарч байсан.  Өвлийн улиралд энэ шугамд гэмтэл гараад 24 цагийн дотор аваарыг устгаж чадахгүй бол хот бүхэлдээ хөлдөх эрсдэлтэй. Бид техникийнхээ усыг “Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн Сэлэнгэ голоос татсан усны банкнаас авдаг.  Станц өргөтгөл хийсэнтэй холбоотойгоор манайх үйлдвэрээс ирж байгаа техникийн усаа 18-24 цаг барих нөөцийн савтай болсон. Дулааны хэрэглээ жилээс жилд нэмэгдэж байгаа энэ үед   Эрдэнэт хотыг найдвартай  дулаанаар  хангахад өндөр ач холбогдолтой шугам юм. 

-Энэ онд орон нутгийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар шинэчилнэ. Ажил ямар шатандаа явж байна вэ? 
-Бид улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар энэхүү шугамаа солих гэж 4,5 жил хөөцөлдсөн ч үр дүнд хүрээгүй. Тиймээс шугамын өнөөгийн нөхцөл байдал, ач холбогдлыг аймгийн удирдлагуудад танилцуулсны үр дүнд орон нутгийн төсвийн 5.3 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтаар шинэчлэх гэж байна.  Гүйцэтгэгч компаниар “Ахин Ундрах”  ХХК шалгарч, ажил эхлүүлэх бэлтгэлээ хангаж байна.  Хот байгуулалт, барилга захиалагчийн албанаас 1 хяналтын инженер, манайхаас хоёр  хяналтын инженер томилогдсон. Гэрээний хугацаагаар  ссөн  сарын 30 гэхэд дуусгаж ашиглалтад оруулна. “Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн хашаан дотор уг шугамны 1.5 км нь явж байгаа. Үүнтэй холбоотой асуудлыг шийдэх шатандаа явж байна. 

-Бусад шугамнаас ашиглалтын хугацаа богино байгаа ялгаа нь юу вэ?  

-Бусад шугам сүлжээг 40,50 жилийн дараа шинэчилж  байна. Техникийн ус нь  боловсруулалт хийгдээгүй хатуулга ихтэй  байдаг. Үүнтэй холбоотой шугамд зэврэлт амархан үүсдэг гэж хэлж болно. Техникийн усны нөөц шугамыг шинээр суурилуулснаар  Орхон аймаг, Эрдэнэт хотын усан хангамжийн найдвартай байдал бүрэн хангагдаж,  одоо ашиглаж байгаа шугамдаа засвар хийж, шинэчлэн нөөц шугамд бэлтгэнэ. 2021 онд зураг төсвийг хийлгэж, 2022 онд магадлангаар оруулсан  зураг төсөв нь бэлэн хөрөнгө оруулалтын ажил.Бид чанар гүйцэтгэлд онцгой анхаарч, гэрээний хугацаанд дуусгахад хяналт тавина. 

Мэдээллийн төв