Олон улсын хүүхдийн эрхийг хамгаалах өдөр буюу зургадугаар сарын 1-ний үйл ажиллагааны  талаар холбогдох албаныхан өнөөдөр мэдээлэл өглөө.  Монгол Улсад хүүхдийн байгууллага үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ой энэ онд тохиож буй. Ойн хүрээнд “Хүүхэд-хайр-ирээдүй” уриан дор энэ жилийн хүүхдийн баярыг тэмдэглэн өнгөрүүлэхээр бэлтгэл хангаж байна. 
Хүүхдийн баяраар ГБХЗХГ, БШУГ, Цагдаа, Онцгой, Эрүүл мэнд, Хот тохижуулах зэрэг 10 гаруй төрийн байгууллагын 100 гаруй төрийн албан хаагч баярын зохион байгуулалт, цэвэр орчинг бүрдүүлэх, аюулгүй байдлыг ханган ажиллана.    Хэвлэлийн хуралд ГБХЗХГ, БШУГ, Цагдаа, Онцгой, Эрүүл мэнд зэрэг 8  төрийн байгууллагын холбогдох албаныхан оролцлоо. 

Хүүхэд гэр бүлийн, хөгжил хамгааллын  газрын даргын   албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч М.Баянзул:
-Аймгийн хэмжээнд авто зам, инженерийн шугам сүлжээний засвар, шинэчлэлийн ажил хэд хэдэн байршилд өрнөж байна. Чандманийн уулзвар орчмын инженерийн шугам сүлжээний засварын  ажилтай холбоотойгоор энэ жил баруун тийш чиглэлд төв замаа хаахаар төлөвлөсөн.

А.Амарын талбайгаас 5-р микрийн сүмийн уулзвар хүртэлх авто замыг зургаадугаар сарын 1-ний 09:00-20:00 цаг хүртэл хязгаарлана. 

Баярын үйл ажиллагаа 10:00-19:00 цаг хүртэл үргэлжилнэ. Нээлтийн арга хэмжээ 12:00 цагт А.Амарын талбайд болно. 
Хүүхэд бүрийн насны онцлогт тохирсон урлаг соёл, спортын арга хэмжээг 8 өртөөгөөр өртөөчлөн зохион байгуулна. Тухайлбал, U13-14, U15-16 насныханд зориулсан  3х3 сагсан бөмбөгийн тэмцээн А.Амарын талбайд, бүх насны хүүхдүүдийг хамруулах Поророгийн найзууд, Үлгэрийн баатарууд өртөө 5.1 байрны Содон гоёлын урд талбайд,  цэцэрлэгийн насны хүүхдүүдэд зориулсан Open dance, Оpen mic, Бяцхан мисс, Хөгжөөнт бухай тэмцээн 5-р микрийн Номин дэлгүүрийн урд талбайд гэхчлэн зохион байгуулна. 

Соёл урлаг, аялал жуулчлал, залуучуудын газрын дарга А.Уранчимэг:
-Хүүхдийн  баярын нээлтийн үйл ажиллагаанд аймгийн Боловсролын газар, “Урэн эгшиг” сургууль, “Авьяас билиг”  сургалтын төвийн сурагчид, соёлын төвийн дугуйлангийн авьяаслаг 400 хүүхэд оролцоно. 
Нээлтийн арга хэмжээний онцлог үзүүлбэр нь “Уран эгшиг” сургуулийн морин хуурын чуулгын тоглолт, ерөнхий боловсролын 4 дүгээр сургуулийн 101 сурагчийн аэробикийн үзүүлбэр зэрэг олон сонирхолтой үзүүлбэрийг төлөвлөж байна.

Мөн гэр хорооллын зургаан багийн соёлын төвийн уран бүтээлчид  уламжлал ёсоор баярын үйл ажиллагаагаа 16:00-18:00 цагийн хооронд  зохион байгуулна.

 Алслагдсан багуудад хамгийн их хүлээлт үүсгэдэг баярын арга хэмжээний нэг хэсэг нь  болсон. Баян-Өндөр соёлын төвийн хүүхдийн баярын арга хэмжээ ЕБ-ын 3 дугаар сургуулийн урлаг зааланд болно. Энд Наран, Цагаанчулуут, Рашаант, Уртын гол багийн хүүхэд багачууд ирэх боломжтой, гэх мэтчилэн зохион байгуулалтаа хийж байна. 

Цагдаагийн газрын Замын цагдаагийн тасгийн дарга, хошууч Х.Одбаяр:
Олон улсын хүүхдийн эрхийг хамгаалах өдөр буюу 6 сарын 1-нд тодорхой байршлуудад замын хөдөлгөөнд хязгаарлалт хийдэг. Жил бүр уламжлал болсон арга хэмжээ. Өмнөх жилүүдэд захиргааны уулзвараас Үйлчилгээний төв хүртэл авто замаа хаадаг байсан бол энэ жил зам засварын ажилтай холбоотойгоор баруун тийш хаана. Авто замын хөдөлгөөн хязгаарлах хэсэгт 5,6 дугаар  байрны орон сууцны  иргэд хамаарна.

Тиймээс агаар салхинд гарах, хөдөө орон нутаг руу зорчих иргэд хязгаарлалт эхлэхээс өмнө хөдөлгөөн хийх,  гадна бүсэд тээврийн хэрэгслээ байршуулахыг зөвлөж байна.

Энэ оны эхний дөрвөн сарын байдлаар зам тээврийн осолд 11 хүүхэд өртсөн. Өмнөх оны мөн хугацаанд 16 хүүхэд осолд өртсөн судалгаа бий. 
Зам тээврийн осол гэмтлийг бууруулахад эцэг эх асран хамгаалагчийн үүрэг оролцоо маш чухал.  Баярын өдрөөр хүүхдийнхээ аюулгүй байдлыг хангах нь нэгдүгээрт тавих асуудал шүү гэдгийг сануулья. 
    Хүүхдийн паркийг хариуцаж байгаа ААНБ-аас энэ жил хүүхдийн баяраар  ажиллуулна гэсэн мэдээллийг бидэнд өгсөн. Үүнтэй холбоотойгоор парк чиглэлийн авто замын хөдөлгөөнд зохицуулалт хийнэ. Хүүхдийн парк орчимд авто машины зогсоол байхгүй. Ойролцоох   7 дугаар цэцэрлэг,  Наадмын талбай, Хангайн бүсийн худалдааны төвийн урд талын талбайн авто машины зогсоолыг ашиглах боломжтой. Тээврийн хэрэгслийн зорчих хэсгийн нэгдүгээр эгнээнд тавьж замын хөдөлгөөнд саад учруулахгүй байхыг жолооч нараасаа хүсье. 
Замын хөдөлгөөний дүрэм дээр 10 хүртэлх насны хүүхдийг унадаг дугуйтай заавал харгалзах хүнтэйгээр замын хөдөлгөөнд оролцоно гэж заасан байдаг. 10-16 насны хүүхэд харгалзах хүнгүйгээр унадаг дугуй унаж болно. Гэхдээ зөвхөн зориулалтын зам талбай дээр  унах ёстой.

Гэтэл өнөөдөр 11,12 настай хүүхдүүд унадаг дугуйтайгаа автомашинтай зэрэгцээд замын хөдөлгөөнд оролцож байна. Тээврийн хэрэгсэл дунд унадаг дугуй унах нь өөрийн амь нас, эрүүл мэндэд эрсдэл учруулж байгаа юм шүү дээ.  Тиймээс бага насны хүүхэд унадаг дугуй унаж байгаа бол авто замын зорчих хэсэг рүү оруулахгүй байх хэрэгтэй.  

Баян-Өндөр сумын  Худалдаа үйлдвэрлэл үйлчилгээ хариуцсан мэргэжилтэн Ц.Өсөхжаргал:
-Хүүхдийн баярын өдрөөр гарах худалдаа, үйлчилгээ, хоол үйлдвэрлэлийн зөвшөөрлийг Баян-Өндөр сум хариуцаж байна. Хүсэлтийг өнөөдрөөс авч эхэлсэн. 28-ны өдрийг дуустал Баян-Өндөр сумын ЗДТГ-ын 207 тоотод хүлээн авна. Зөвшөөрөл олгох тоо заагаагүй, хоол үйлдвэрлэлийн үйлчилгээг ХААН банкнаас цааш 6-р микрийн арын зам дагуу байршуулахаар төлөвлөсөн. А.Амарын талбай орчимд нэг ч хоол үйлдвэрлэлийн цэг ажиллахгүй. Хоол үйлдвэрлэлийн үйлчилгээнд мэргэжлийн байгууллагаас тавьдаг эрүүл ахуйн шаардлагаа тавина. Хоол, үйлдвэрлэлийн үйлчилгээ явуулж байгаа иргэн, ААНБ-ын ажилчид эрүүл мэндийн үзлэг шинжилгээнд хамрагдсан байх, тогоочийн үнэмлэх, хоолны дээж шинжилгээ өгсөн байх зэрэг шаардлагаа үндэслэж хүсэлтээ хүлээн  авч байна. Гэсэн хэдий ч баярын үйл ажиллагаа эхлэнгүүт гарал үүсэл нь тодорхойгүй ил задгай хүнсний бүтээгдэхүүнийг худалдаалж эхэлдэг. Тиймээс Баян-Өндөр сумаас зөвшөөрөл авсан иргэн, ААНБ-д цэнхэр дугуй хэлбэр бүхий таних тэмдэг өгнө.

 Иргэдийг энэхүү цэнхэр  тэмдэглэгээтэй асар, саравчаар үйлчлүүлэхийг зөвлөж байна. Үүнд хоол, үйлдвэрлэл, тоглоомын бүх үйлчилгээ хамаарна. 

Эрүүл мэндийн газрын дарга Ц.Мөнхцэцэг:
Хүнс, хөдөө аж ахуй, Мал эмнэлгийн газар, Эрүүл мэндийн газар хамтран урьдчилсан  эрүүл ахуйн хяналт шалгалтыг зохион байгуулж байна.  Хяналт шалгалтад Амарын талбайгаас 5-р микрийн сүмийн уулзвар хүртэл  үйл ажиллагаа явуулахаар зөвшөөрөл авч байгаа иргэн, байгууллагууд хамрагдана. Мөн тухайн хэсэгт тогтмол үйл ажиллагаа явуулж байгаа хоол үйлдвэрлэлийн газруудад бүтээгдэхүүний гарал үүсэл, баталгаат хугацаа, хадгалалт, түгээлт, тээвэрлэлтэд шаардлагын дагуу хяналт шалгалтаа хийж байна. Хүүхдий баярын өдрөөр газар дээрх хяналтуудыг тогтмол тавьж ажиллана.  Наадмын талбай орчимд албан ёсны  үйл ажиллагаа болохгүй ч гэсэн эцэг эхчүүд маань хүүхдүүдээ аваад салхилдаг. Тухайн хэсгийн эрүүл ахуй, орчны халдвар хамгааллаас сэргийлж халдваргүйжүүлэлт хийхээр төлөвлөсөн. 
Баярын өдөр эмнэлгийн тусламжийн бэлэн байдлыг хангаж ажиллана. Амрын талбай болон бусад байршилд нэмэлтээр түргэн тусламжийн машин эмчийн хамт бэлэн байдалд ажиллахаар төлөвлөж байна. 

Хүүхдийн эрхийн улсын байцаагч  Л.Отгонцэцэг:
-Олон улсын хүүхдийн эрхийг хамгаалах өдрийг дэлхий дахинд 100 дахь жилдээ, Монгол Улс 73 дахь жилдээ тэмдэглэх гэж байна. Баярын өдөр хүүхэд хамгааллын чиглэлээр авч хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны талаар мэдээлэл өгье. Хүүхдийн баярын арга хэмжээ А.Амарын талбайгаас 5 дугаар микрийн сүмийн уулзвар хүртэл байршилд үргэлжилнэ. Бид А.Амарын талбай,  Эрдэнэт цэцэрлэгт хүрээлэн, Наадмын талбай орчимд хяналтаа тавина. Авто зам, инженерийн шугам сүлжээний ажилтай холбоотойгоор ухсан нүх рүү хүүхэд унаж гэмтэх, хамгаалалтын хашаанд гар хөлөө бэртээх   эрсдэлтэй байна. Нөгөө талдаа  ганцхан хүүхэд хамгааллын ажилтан биш эцэг, эхчүүд, томчууд бүгд чиний, миний гэж ялгалгүйгээр хүүхэд багачуудад тавих хараа хяналтаа сайжруулахыг уриалж байна. 

Мөн энэ жил шаар хагалах, дардас шидэх, сугалаа сугалуулахыг бүрэн хориглоно. Энэ чиглэлээр Баян-Өндөр сумаас зөвшөөрөл олгохгүй. Баярын өдөр хэн, хаанаас ч хамаагүй гарч ирээд энэ төрлийн үйл ажиллагаа явуулбал Зөрчлийн хуульд заасны дагуу хариуцлагаа тооцоод явна. Энэ тал дээр хатуу анхаарал тавина.

Өнгөрсөн жил эцэг, эхчүүдээс сугалаатай холбоотой маш их гомдол ирсэн. Тиймээс энэ жилээс энэ төрлийн үйлчилгээг бүрэн хориглож байна.  

Хуульд өөрт ашигтай байдлаар хүүхэд тоглуулж байгаад хүүхэд бэртэж, гэмтсэн бол Зөрчлийн тухай хуульд зааснаар иргэнийг 500 мянган төгрөг, хуулийн эдгээдийг 5 сая төгрөгөөр торгох хуулийн заалт  бий. 
Хүүхэд, гэр бүлийн хөгжил хамгааллын газрын  албан хаагчид, ажилтнууд, Боловсролын  газрын нийгмийн ажилтнууд, Баян-Өндөр сумын хөгжил хамгааллын ажилтнууд, хүүхдийн элч  нар эрсдэлтэй цэгүүдэд өглөөний 10:00- 19:00 цаг хүртэл ажиллана. 
Мөн авто замын болон инженерийн шугам сүлжээний ажил гүйцэтгэж байгаа компаниудад албан шаардлага хүргүүлнэ. Ажил гүйцэтгэж буй компани тухайн хэсэгтээ санамж, зөвлөмж, анхааруулга, хашаа хайсыг хийж,  байршуулсан байх ёстой. Хэрэв тухайн компанийн байршилд хүүхэд, иргэн  ямар нэгэн байдлаар унаж гэмтвэл гарах хариуцлагыг тухайн компани үүрнэ. 

Наадмын талбайн зүүн талд байх хашаалсан газар хувь хүний өмч. Дээр нь байгаа тоглоом хэрэгсэл ч хувь хүний эзэмшил. Тухайн парк Олон улсын хүүхдийн эрхийг хамгаалах өдрөөр үйл ажиллагаа явуулна. Хүүхдийн тоглоомын аюулгүй байдлыг хангах, санамж, зөвлөмж байрлуулах талаар  зөвлөмж хүргүүлсэн. Тухайн байгууллагын хашаан дотор үйлдвэрлэл, үйлчилгээ явуулах иргэн, ААНБ-ын зөвшөөрлийг парк эзэмшигчид өгдөг.  Мөн баярын өдөр хүүхэд хамгааллын явуулын үйлчилгээг үзүүлнэ. Жил бүр бага насны  11-20 орчим хүүхэд төөрдөг. Энэхүү хамгааллын явуулын үйлчилгээг манай байгууллагын алба хаагчид үзүүлнэ.  

Цагдаагийн хэсгийн дарга, дэд хурандаа Б.Билэгсайхан: 
Цагдаагийн газраас баярын өдрүүдэд хэв журмаа сахиулж ажиллана. А.Амарын талбайгаас сүмийн уулзвар хүртэл, Наадмын талбай, Эрдэнэт цэцэрлэгт хүрээлэн гэсэн 3 чиглэлд 30 албан хаагчийг хоёр ээлжээр ажиллуулна. Бага насны хүүхэд эцэг, эхээсээ төөрөх асуудал нэлээдгүй гардаг. Тиймээс хараа хяналтаа битгий сулруулаарай эцэг, эхчүүд ээ. Хүүхдүүддээ гар утасны дугаараа цээжлүүлэх, дугаараа бичсэн бугуйвч зүүлгэх, цаасан дээр бичээд халаасанд нь хийж өгөх гэм мэт арга хэмжээг авахыг зөвлөж байна.  

Хүүхэд нь төөрсөн бол өөрт ойр байгаа цагдаагийн алба хаагчид  даруй мэдэгдэх, төөрсөн хүүхэд таарвал мөн цагдаад мэдэгдэх, хүүхэд хамгааллийн явуулын цэгт хүргэж өгөх гэм мэтээр хамтран ажиллахыг уриалж байна. 

Мэдээллийн төв