Нэрийн данс
Шийдвэрлэх хугацаа хэлбэр
ТЭТГЭВРИЙН ДААТГАЛЫН НЭРИЙН ДАНСНЫ БҮРТГЭЛ
“Тэтгэврийн даатгалын нэрийн данс” гэж даатгуулагчийн гарааны үлдэгдэл, төлсөн тэтгэврийн даатгалын шимтгэл, тооцсон хүү, мөнгөжүүлсэн орлого, олгосон тэтгэвэр зэрэг орлого, зарлагыг нэгтгэн тооцсон даатгуулагч бүрийн бүртгэлийг хэлнэ.
Нэрийн данс нээх нөхцөл:
Тэтгэврийн даатгалын шимтгэл төлсөн 1960 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдөр ба түүнээс хойш төрсөн даатгуулагч тэтгэврийн даатгалын нэрийн данстай байна.
Нийгмийн даатгалын байгууллага даатгуулагч бүрт нэрийн данс нээнэ.
Нэрийн дансны орлогыг бүртгэх:
Даатгуулагчийн нэрийн дансанд дараах орлогыг бүртгэнэ. Үүнд:
Нэрийн дансны эхний үлдэгдэл;
Даатгуулагчийн төлсөн тэтгэврийн даатгалын шимтгэл;
Ажил олгогчийн төлсөн тэтгэврийн даатгалын шимтгэл;
Нийгмийн даатгалын сангаас төлсөн шимтгэл;
Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сангаас төлсөн шимтгэл;
Төрөөс төлсөн тэтгэврийн даатгалын шимтгэл;
Нэрийн дансанд бүртгэсэн орлогод тооцсон хүү;
Нэрийн дансны мөнгөжүүлсэн орлогын хөрөнгө оруулалтын өгөөж.
Нэрийн дансны гарааны үлдэгдлийг тооцоход дараах үзүүлэлтүүдийг харгалзана. Үүнд:
Нэрийн дансны гарааны үлдэгдлийг 2000 оноос өмнө хөдөлмөр эрхэлж, тэтгэврийн даатгалын шимтгэл төлсөн даатгуулагчид тооцох бөгөөд гарааны үлдэгдэл нь даатгуулагчийн нэрийн данс нээлгэсэн жилийн эхний үлдэгдэл байна.
Даатгуулагчийн нэрийн данс нээлгэх хүртэл ажилласан болон шимтгэл төлсөн хугацаа;
Даатгуулагчийн 1995-1999 онд шимтгэл төлсөн, итгэлцүүрээр өсгөсөн 5 жилийн дундаж цалин хөлс, түүнтэй адилтгах орлого;
Сард төлбөл зохих шимтгэлийн хувь хэмжээ;
Сүүлийн 5 жилийн улсын дундаж цалин хөлсний итгэлцүүр зэргийг үндэслэнэ.
Санамж: 2000 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс өмнө тэтгэврийн даатгалын шимтгэл төлж ажилласан даатгуулагчид гарааны үлдэгдэл тооцно.
Даатгуулагчийн нэрийн дансны тухайн жилийн эцсийн үлдэгдлийг дараах томьёогоор бодно:
НДC2=НДC1-М+ БШО+Хо
НДC2-нэрийн дансны тухайн жилийн эцсийн үлдэгдэл;
НДC1-нэрийн дансны тухайн жилийн эхний үлдэгдэл;
БШО-тухайн жилийн бүртгэсэн шимтгэлийн орлого;
Хо-нэрийн дансны эхний үлдэгдлээс мөнгөжүүлсэн орлогыг хассан дүн, тухайн жилийн бүртгэсэн орлогод тооцсон хүүгийн орлого;
М-мөнгөжүүлсэн орлого.
Өндөр насны тэтгэврийн хэмжээг нэрийн дансны аргаар бодох:
Даатгуулагчийн өндөр насны сарын тэтгэврийн хэмжээг бодоход дараах томьёог хэрэглэнэ:
Тнд= НДС3 / 12К
Тнд -нэрийн дансны аргаар тооцсон сарын тэтгэврийн хэмжээ;
НДС3– Нийгмийн даатгалын ерөнхий хуулийн 27.8-д заасны дагуу тооцсон нэрийн дансны тухайн жилийн эцсийн үлдэгдэл болон мөнгөжүүлсэн орлогын нийлбэр дүн;
К-тэтгэвэр авах дундаж хугацааны илэрхийлэл.
Тэтгэвэр авагч тэтгэвэр тогтоолгосноос хойш тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг албан журмаар төлсөн бол уг хугацаанд бүртгэгдсэн нэрийн дансны орлогыг тэтгэвэр авах дундаж хугацааны илэрхийллээс тэтгэвэр авсан хугацааг хассан илэрхийлэлд хувааж тооцсон дүнгээр сарын тэтгэврийн хэмжээг нэмэгдүүлнэ.
Санамж: Тэтгэвэр авах дундаж хугацааны илэрхийллийг Үндэсний статистикийн хороо, нийгмийн даатгалын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын саналыг үндэслэн Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөл жил бүр тогтооно.
Жишээ нь 1: Даатгуулагч 1960 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдөр төрсөн эрэгтэй, нэрийн дансанд бүртгэгдсэн нийт орлого нь 200 000 000 төгрөг, тэтгэвэр авах дундаж хугацааны илэрхийлэл 15 жил, түүнд нэрийн дансны аргаар тэтгэвэр тооцоход сарын тэтгэвэр нь:
200 000 000
Бодолт 1: Тнд = : 12 сар = 1 111 111 төгрөг болно.
15 жил
Жишээ нь 2: Даатгуулагч 1965 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдөр төрсөн эмэгтэй, нэрийн дансанд бүртгэгдсэн нийт орлого нь 200 000 000 төгрөг, тэтгэвэр авах дундаж хугацааны илэрхийлэл 22 жил, түүнд нэрийн дансны аргаар тэтгэвэр тооцоход сарын тэтгэвэр нь:
200 000 000
Бодолт 2: Тнд =: 12 сар = 757 575 төгрөг болно.
22 жил
Нэрийн дансны мөнгөжүүлсэн орлого:
“Мөнгөжүүлсэн орлого” гэж тэтгэврийн даатгалын нэрийн дансанд бүртгэгдсэн бодит мөнгөн хэлбэрт шилжүүлсэн хэсгийг хэлнэ.
2024 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн даатгуулагчийн тэтгэврийн даатгалд төлсөн шимтгэл (ажил олгогчийн хариуцан төлсөн 1%, даатгуулагч өөрөө төлсөн 1%, нийт 2%)-ийг мөнгөжүүлнэ.
Тэтгэврийн даатгалын мөнгөжүүлсэн орлогыг даатгуулагчийн саналд үндэслэн 2029 оноос эхлэн доор дурдсанаар хөрөнгө оруулж болно. Үүнд:
Эрүүл мэндийн зардал
Боловсролын зардал
Орон сууцны ипотекийн зардал
Даатгуулагч нас барсан тохиолдолд гэр бүлийн гишүүдэд нь тэжээгчээ алдсаны тэтгэвэр тогтоосон бол мөнгөжүүлсэн орлогоос уг тэтгэврийн дүнг хасч үлдэх хэсгийг хууль ёсны өв залгамжлагчид нь өвлүүлнэ.
Үйлчилгээг авахад анхаарах зүйлс
